Kalendarium historyczne
KALENDARIUM HISTORYCZNE
II wiek n.e.
Klaudiusz Ptolomeusz, starożytny geograf grecki w dziele p.t. Geografia zamieszcza najdawniejszą mapę Polski. Pomiędzy rzeką Vistulą (Wisłą), a Viadurą (Odrą) umieszcza celtyckie plemiona Lugiów-Didunów, które przywędrowały tutaj przez Bramę Morawską, przynosząc kulturę rzymską. One mogły dać początek osadnictwa w Lędzinach.
XIII wiek
ok. 1120
Północno-wschodnia część ziemi pszczyńskiej (Lędziny, Dziećkowice) należy do znanego w Polsce rodu Jaksów z Miechowa.
1150
Według relacji Długosza, rycerz Jaksa z Miechowa po wybudowaniu kościoła na górce daruje Lędziny klasztorowi Benedektynów z Sieciechowa pod Kielcami. Wówczas kościół swym zasięgiem obejmuje olbrzymie połacie ziemi pszczyńskiej i małopolskiej (Paprocany, Tychy, Urbanowice, Bojszowy, Bieruń, Chełm, Imielin, Szczakową, Jaworzno i Ciężkowice).
XIII wiek
1222
Pojawia się informacja o obronnym grodzie Mikołów, który jest siedzibą kasztelana Andrzeja. Lędziny należą do tej kasztelanii.
Właścicielami Lędzin są benedyktyni.
1254
Bolesław Wstydliwy zatwierdza przywileje klasztoru lędzińskiego.
1290
Lędziny rozdzielają się na dwa działy: wieś klasztorną i wieś kameralną (książęcą).
XIV wiek
1326
Pojawia się pierwsza pisana wzmianka o parafii lędzińskiej, znajdująca się w spisie świętoperza dekanatu oświęcimskiego. Tradycja jednak przypisuje lędzińskiemu kościołowi początki o wiele dawniejsze.
XV wiek
1430
Husyci rabując, mordując i siejąc spustoszenie niszczą na ziemi pszczyńskiej siedem wsi. Lędziny, naturalnie chronione przez stawy i bagna, wychodzą z najazdu cało.
XVI wiek
Złoty wiek ziemi pszczyńskiej. Oba działy Lędzin: klasztorny i kameralny zostają scalone.
1500
W dolnej części Lędzin wzniesiona zostaje drewniana kaplica św. Anny.
1570
Sołectwo lędzińskie przechodzi w drodze kupna i sprzedaży przez ręce różnych właścicieli. Dopiero w roku 1570 nabywa je Karol Promnic, wcielając do swego folwarku.
1590
W drewnianym kościółku na górce lędzińskiej zamontowano organy. Pierwszym organistą zostaje Dezyderiusz Makowski, a kolejnym jego brat Franciszek.
XVII wiek
1607
Z tego roku pochodzi najstarsza, w obecnej diecezji katowickiej, zachowana metryka kościelna. Jest to metryka lędzińska.
1646
Jeden z zagonów jazdy szwedzkiej grabi kościół św. Klemensa i pali doszczętnie wieś klasztorną, której już nigdy nie odbudowano.
1690
W kościele św. Klemensa po raz pierwszy zagrano na drugich, nowych organach.
XVIII wiek
Z tego wieku pochodzi najstarsza pieczęć gminy, na której wyciśnięty jest herb przedstawiający kościół na górce (mury czerwone, dachy niebieskie, górka zielona, tło białe).
1769
Ówczesny zarządca folwarku lędzińskiego inicjuje budowę nowego, murowanego kościoła na górce. Kościół poświęcono 9 września 1770 roku. Podczas wznoszenia kościoła prowadzona była książka dochodów i rozchodów, zatytułowana Rachunek przy murowaniu kościoła św. Klemensa w Lędzinach, która obecnie jest cennym zabytkiem.
1775
Hołdunów wyodrębnia się jako samodzielna gmina.
1781
Józef Drobik jest pierwszym lędzińskim nauczycielem wykształconym w seminarium w Rudach.
XIX wiek
1803
W kościele św. Klemensa zostaje ustawiony nowy główny ołtarz, wykonany w Krakowie przez majstra Schefflera.
1836
Kierownictwo szkoły lędzińskiej obejmuje Izydor Borzucki. Zakłada on kronikę szkolną, w której opisuje dzieje Lędzin i zamieszcza ciekawsze wiadomości z życia wsi.
1842
Dzięki zapobiegliwości kierownika szkoły Izydora Borzuckiego, w miejsce starej szkoły, zlokalizowanej w drewnianej leśniczówce, zostaje wybudowana nowa, której budynek istnieje do dzisiaj. Obecnie mieści się w nim ośrodek zdrowia, a wcześniej swe tymczasowe pomieszczenia miała gmina i szkoła górnicza.
1843
Z kopalni Radość Henryka w Lędzinach wydobywane są pierwsze tony węgla.
1846
Z dniem 1 maja, nauczycielem pomocniczym w lędzińskiej szkole zostaje Karol Miarka.
1862
W Cieszynie ukazuje się Góra Klemensowa - powieść Karola Miarki z czasów wprowadzenia chrześcijaństwa na terenie Lędzin.
1868
Karol Miarka wydaje powieść pt. Szwedzi w Lędzinach, opisującą dramatyczne wydarzenia z okresu wojny trzydziestoletniej.
1893
Ponowne zostaje uruchomiona kopalnia węgla Radość Henryka, tym razem pod nową nazwą - Matylda.
XX wiek
1902
W Hołdunowie zostaje zbudowany murowany kościół ewangelicki, który trzeba było rozebrać w 1965 roku, z powodu szkód górniczych.
1904
W Lędzinach powstaje Ochotnicza Straż Pożarna.
1916
Cesarz niemiecki Wilhelm II odbywa pielgrzymkę do kościoła św. Klemensa.
1918
Na wszystkich frontach pierwszej wojny światowej ginie 113 lędziniaków wcielonych do Reichswehry.
1921
1 maja wyrusza drogą do Murcek, Lędzińska Kompania Powstańcza licząca 84 ludzi, z kapelanem Franciszkiem Kupilasem na czele. Chrzest bojowy przechodzi w Prosnowicach, pod Górą Świętej Anny.
1923
Całkowitemu zniszczeniu, w następstwie pożaru, ulega drewniany kościół św. Anny.
1924
Kopalnia Matylda zostaje przemianowana na kopalnię Piast.
1933
W skład gminy Lędziny wchodzą: Blych, Zamość, Świnowy, Rotusz, Ławki. Książęca kopalnia węgla kamiennego Piast-Szyby zatrudnia ponad 320 pracowników.
1937
Pierwszy mieszkaniec Lędzin zdobywa wyższe wykształcenie. Jest nim lekarz, dr Jan Ścierski.
1939
Pod koniec sierpnia zostaje zorganizowana w Lędzinach kompania w sile 240 powstańców. Kompanią kieruje Karol Konieczny.
1940
W obozie koncentracyjnym w Oranienburgu ginie ks. Franciszek Kupilas, kapelan powstańczy.
W okresie okupacji działają w Lędzinach konspiracyjne organizacje oporu.
1945
27 stycznia jednostki radzieckie przynoszą Lędzinom wolność.
1946
1września zostaje uruchomiona Publiczna Średnia Szkoła Zawodowa, będąca zalążkiem Zasadniczej Szkoły Górniczej.
1954
Powstaje powiat tyski, liczący 523 km2 powierzchni. W jego skład wchodzi 15 gmin, w tym m.in. Hołdunów i Lędziny.
1961
Lędziny uzyskują prawa miejskie.
1973
Sołectwa: Goławiec i Górki zostają włączone do Lędzin.
1975
Lędziny tracą prawa miejskie i stają się dzielnicą miasta Tychy.
1991
Lędziny odzyskują niezależność, wyodrębniają się z Tychów i stają się samodzielną gminą miejską.
1999
Lędziny wraz z gminami ościennymi: Bieuniem, Chełmem Śląskim, Imielinem i
Bojszowami tworzą powiat tyski, wchodzący w skład województwa śląskiego.
XXI wiek
2001
Obchody X-lecia Odrodzonej Samorządności Miasta Lędziny. Przyznanie w drodze uchwały Rady Miasta tytułów Honorowego Obywatela Miasta Lędziny oraz tytułów Zasłużonego dla Miasta Lędziny podczas uroczystej sesji Rady Miasta w dniu 5 kwietnia 2001 r.
2002
marzec
- Grupa archeologów prowadzi badania sondażowe przy murze kościoła św. Klemensa. Odkrywa 12 szkieletów ludzkich potwierdzających fakt, iż znajdował się tam średniowieczny cmentarz.
- Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 roku zmieniającego nazwę powiatu tyskiego, od 1 stycznia 2002 r. Lędziny wchodzą w skład powiatu bieruńsko-lędzińskiego.
- Latem ukończony zostaje generalny remont i renowacja kościoła św. Klemensa, dzięki czemu świątynia odzyskuje dawny XVIII-wieczny wizerunek.
listopad- Szkoła Podstawowa nr 4 obchodzi 135-lecie istnienia.
W kościele św. Anny odprawiona zostaje uroczysta msza z okazji 100 rocznicy sprowadzenia do Lędzin przez ówczesnego proboszcza ks. Karola Wraziło sióstr boromeuszek z klasztoru w Trzebnicy.
2005
czerwiec - rozpoczyna oficjalnie działalność Miejski Ośrodek Kultury.
2006
marzec - w Unicovie - czeskim mieście podpisana zostaje pierwsza w historii miasta oficjalna międzynarodowa umowa o współpracy partnerskiej.
maj - odbywają się obchody 95 rocznicy powstania Straży Pożarnej w Lędzinach.
czerwiec - w sali Piast odbywa się uroczysta sesja z okazji 15-lecia odzyskania samorządności i samodzielności administracyjno-terytorialnej przez Lędziny.
2007
luty - w sali Piast podczas gali konkursu Lędzinianie XX wieku wybrani zostają Lędzinianie XX wieku - ks. Henryk Głuch, Karol Konieczny, ks. Franciszek Kupilas, Sylwester Łakota, Konrad Spyra i Paweł Spyra.
październik - w sali Piast odbywa się gala obchodów jubileuszu 75-lecia lędzińskiego sportu, a jednocześnie 10-lecia Miejskiego Klubu Sportowego Lędziny.
2008
luty - w sali Piast podczas gali Clemensy`AD 2007 nagrodę starosty bieruńsko - lędzińskiego w dziedzinie kultury otrzymali: Ilona Cuber Cebula w kategorii Clemens Pro Cultura - za upowszechnianie kultury oraz Joachim Pinocy w kategorii Pro Publico Bono - za wspieranie inicjatyw na rzecz kultury i ochrony jej dóbr
maj - w sali Piast odbyła się uroczysta akademia z okazji jubileuszu 60 - lecia Miejskiej Biblioteki Publicznej w Lędzinach
czerwiec - podczas XXX uroczystej sesji Rady Miasta ks. kanonik Józef Przybyła otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Lędziny
2009
styczeń - zakończyła swoją 57-letnią działalność Izba Porodowa w Lędzinach
marzec - wmurowany został kamień węgielny pod Powiatowe Centrum Administracji i Kultury w Bieruniu - Ścierniach
maj - po raz pierwszy w mieście zainicjowano obchody Dni Lędzin
czerwiec - odbyły się uroczyste obchody Jubileuszu 70-lecia Szkoły Podstawowej z OI Nr 1 w Lędzinach
wrzesień - w sali widowiskowo - kinowej "Piast" nastąpiła inauguracja pierwszego roku akademickiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku
październik - w siedzibie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej podpisano umowę o dofinansowanie projektu "Uporzadkowanie gospodarki ściekowej w Gminie Lędziny". Lędzinom przyznano kwotę 157 462 803 zł.
2010
luty - Jan Śmiłowski - malarz nieprofesjonalny z Lędzin został laureatem Nagrody Starosty Bieruńsko - Lędzińskiego w dziedzinie kultury w kategorii Clemens Pro Arte - za osiągnięcia w twórczości artystycznej
marzec - nasze miasto znalazło się na II miejscu w rankingu gmin miejsko - wiejskich pod względem otrzymanych dotacji z Unii Europejskiej.
kwiecień - w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem zginęły najważniejsze osoby w państwie. Na czas żałoby narodowej zostały odwołane wszystkie imprezy rozrywkowe i sportowe w mieście.
czerwiec - wskutek intensywnych opadów deszczu zostały zalane spore tereny gminy. Najbardziej ucierpiały rejony Goławca, Zamościa i Górek.
lipiec
- Urząd Miasta został wyróżniony nagrodą Najwyższa Jakość Quality International 2010 w kategorii QI services - usługi najwyższej jakości.
- W mieście odbyła się II tura wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Na terenie miasta Lędziny w głosowaniu uczestniczyło 6.823 osób. Uprawnionych do głosowania było 12.641 mieszkańców.
wrzesień
- uroczyste obchody jubileuszu 850-lecia Lędzin oraz 240-lecia kościoła św. Klemensa.
- nasze miasto znalazło się na 2 miejscu w woj. śląskim w rankingu "Europejska Gmina Europejskie Miasto 2010" przeprowadzonym przez redakcję "Dziennika Gazety Prawnej"
październik - oddano do użytku budynek Miejskiego Przedszkola Nr 2 w Lędzinach
listopad
- oddano do użytku budynek zabytkowej plebani, gdzie obecnie mieści się Miejska Biblioteka Publiczna.
- w mieście odbyły się wybory samorządowe
grudzień - w mieście odbyła się II tura wyborów samorządowych. Na drugą z rzędu kadencję został wybrany Wiesław Stambrowski. Poparło go 57,13% głosujących (2352 głosy)
2011
luty - Rafał Bula - dokumentalista, historyk - amator, autor książek o przeszłości naszej ziemi został laureatem Nagrody Starosty Bieruńsko - Lędzińskiego w dziedzinie kultury w kategorii Clemens Pro Arte - za osiągnięcia w twórczości artystycznej
maj - obchodzono rocznicę XX-lecia Odrodzonej Samorządności Miasta Lędziny. Na uroczystej sesji Rady Miasta przyznano tytuły Honorowego Obywatela Miasta Lędziny Janowi Raszce, Irenie Gajer, Rafałowi Bula.
