Zapewne Państwo także podpisujecie się pod tymi opiniami. Tym bardziej, że to co widzimy wokół siebie, to efekt pracy wszystkich mieszkańców naszego miasta, którzy dbają o swoje domy, bloki i ich otoczenia. To efekt zarówno naszej pracy, jak i poprzednich władz samorządowych – Lędzin i powiatu bieruńsko-lędzińskiego.

W ciągu tych 33 lat istnienia lędzińskiego samorządu każdy z burmistrzów i radnych realizował swoją wizję rozwoju miasta. Poprzedni włodarze gminy, na miarę swoich możliwości i posiadanych środków starali się zaspokajać potrzeby i oczekiwania mieszkańców. W tej swoistej sztafecie pokoleń samorządowców przypadł mi udział szczególny. Funkcję burmistrza pełniłam najdłuższe dwie kadencje – ponad 9 lat.

Gdy w roku 2014 Mieszkańcy dawali mi szansę na zarządzanie Lędzinami, prosiłam o dwie kadencje zaufania. Uważam bowiem, że dwie kadencje to wystarczająco długo, aby zrealizować swoje obietnice wyborcze. Za kilka dni, po dwóch bez wątpienia udanych kadencjach, odpowiedzialność za nasze miasto przejmą dużo młodsi samorządowcy.

Zostawiamy im Lędziny w bardzo dobrej kondycji finansowej i z całkowicie zmodernizowaną bazą oświatową. Zostawiamy im pieniądze na tak ważne miejskie inwestycje jak: modernizacja oczyszczalni ścieków na Hołdunowie, budynku Miejskiego Ośrodka Kultury czy obiektu Ośrodka Rekreacyjno-Sportowego. Tylko na ten rok zaplanowaliśmy inwestycje na poziomie około 29 mln zł z czego prawie 21 mln zł pochodzi ze środków zewnętrznych.

Przetrwaliśmy sztucznie wywołany kryzys finansowy

Poradziliśmy sobie w czasie pandemii i kryzysu energetycznego, gdy pisano w mediach, że mieszkańcy Lędzin nie będą mieli czym palić w piecach. Przetrwaliśmy sztucznie wywołany przez grupę radnych kryzys finansowy, nastawiony na destabilizację gminy i zorganizowanie mi referendum. Nie powiodła się próba wykorzystania mieszkańców do walki politycznej. Lędzinianie okazali się dużo bardziej rozsądni i rozważni w swoich decyzjach, niż sądzili inicjatorzy referendum.

Uporządkowaliśmy finanse gminy

Gdy obejmowałam fotel burmistrza Lędzin w roku 2014, to dochody naszego miasta wynosiły około 50 mln zł. Według stanu na dzień 25 kwietnia 2024 r. gdy przekazuję miasto mojemu następcy, planowane dochody wynoszą około 116 mln zł, co w przeliczeniu na mieszkańca wynosi około 7 500 zł. Wydatki zaplanowane na ten rok są na poziomie 114 mln zł co daje nadwyżką budżetową w wysokości około 2 mln zł. Jako jedyna gmina w powiecie nie zaplanowaliśmy deficytu.

Na realizację inwestycji Miasto pozyskało środki zewnętrzne w wysokości około 21 mln. Na ten rok, przy współudziale środków własnych w wysokości 7,6 mln zł, zaplanowane są inwestycje na kwotę ponad 29 mln zł, co w przeliczeniu na mieszkańca wynosi około 2 000 zł.

Mamy jako mieszkańcy najniższe opłaty i podatki w Powiecie. A wykonanie budżetu za rok 2023 uzyskało pozytywną opinię ekspertów z Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach.

Sukcesywnie spłacaliśmy zadłużenie gminy

W roku 2014 byliśmy zadłużeni na 20,4 mln zł. Mojemu następcy przekazuję budżet w którym planowane zadłużenie na koniec roku 2024 wynosi około 7 mln zł. W tym miejscu należy nadmienić, że zostało zaplanowane całkowite oddłużenie gminy na roku 2026, pod warunkiem że nowa władza znów nie zacznie zaciągać zobowiązań wobec gminy.

Zastałam gminę, która musiała zwrócić górnictwu nienależnie pobrane podatki w wysokości około 20 mln zł. Problem był w tym, że tych pieniędzy w gminnej kasie już nie było. Została ona wydana przez moich poprzedników. Dzięki ugodzie z SRK z roku 2021 zakończyliśmy długoletni spór między Gminą Lędziny, a podmiotem górniczym dotyczącym zwrotu nadpłat podatku za lata 2005 – 2011. Zwróciliśmy już około 12 mln zł. Do końca 2029 r. pozostało do zwrotu około 8 mln zł.

Uruchomiliśmy potencjał miasta

Po latach niemożności i wmawianiu wszystkim, że w Lędzinach nie da się niczego zrobić uruchomiliśmy potencjał miasta. Pozyskaliśmy inwestora prywatnego, który zgodził się wydać 15 mln zł na wybudowanie węzła „Olszyce” a po wycofaniu się powiatu z tej inwestycji, przejęliśmy jego zadania. Powstała tam strefa przemysłowa. W zeszłym roku przyniosła ona gminie dochody podatkowe w wysokości około 3 mln zł. W tym roku do budżetu gminy wpłynie około 4 mln zł. Podjęliśmy działania, aby te wpływy podatkowe jeszcze bardziej zwiększyć, a stanie się tak, jeśli istniejące tereny przemysłowe zostaną poszerzone.

To bardzo ważne, mając na względzie perspektywę likwidacji KWK Ruch „Ziemowit” do roku 2037 i konieczność zapewnienia gminie dochodów bieżących innych, niż te pochodzące z górnictwa. Szansą na uruchomienie kolejnych terenów inwestycyjnych będzie budowa drogi S1 na odcinku od Bielska-Białej do Mysłowic.  

Rozbudowaliśmy bazę oświatową i opiekuńczą

Jednym z najważniejszych czynników miastotwórczych, zachęcających nowych mieszkańców do zamieszkania, jest dostępność i jakość miejsc w żłobkach, przedszkolach i szkołach. Dlatego utworzyliśmy Miejski Żłobek, który jeszcze w tym roku będzie dysponował 96 miejscami. Wybudowaliśmy od podstaw Przedszkole nr 3. Szkołę Podstawowej nr 1 rozbudowaliśmy o salę sportową i pomieszczenia dydaktyczne. Oba budynki Szkoły Podstawowej nr 2 zostały połączone korytarzem z dobudowanymi pomieszczeniami na oddziały przedszkolne. Szkoła Podstawowa nr 4 doczekała się modernizacji podobnie jak Szkoła Podstawowa nr 3. Na wszystkie te zadania wydaliśmy około 40 mln zł

Możemy być dumni z funkcjonującej w Lędzinach opieki medycznej

Obiekty Miejskiego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Lędzinach są stale modernizowane, a zakres świadczonych usług jest ciągle poszerzany. Mieszkańcy nie tylko naszego miasta, ale całego powiatu mogą także korzystać z całodobowej opieki świadczonej przez poradnię specjalistyczną na „Ziemowicie”.

Przypominam także, że przejęliśmy od SRK budynek byłego gimnazjum (dawny dom górnika) wraz z działką, na której znajduje się boisko sportowe. Wartość tej nieruchomości wynosi prawie 4 mln zł. Planowaliśmy zaadaptować ten obiekt pod potrzeby MZOZ-u, aby stworzyć w nim ośrodek pracowni rehabilitacyjnych z rozszerzonym zakresem oferowanych zabiegów. Budynek miał być także zaadoptowany na potrzeby „opieki wytchnieniowej” i zakładu opiekuńczo-leczniczego. Liczę na to, że nasi następcy będą te plany kontynuowali.

Odnowiliśmy i stworzyliśmy infrastrukturę sportowo-rekreacyjną

Przejęcie Ośrodka Sportowo-Rekreacyjnego „Centrum” przez gminę zostało przez mieszkańców ocenione bardzo dobrze i umożliwiło rozpoczęcie gruntownych i niezbędnych prac modernizacyjnych związanych z bezpieczeństwem użytkowników. Po ich zakończeniu, będzie można myśleć o adaptacji niezagospodarowanych jeszcze pomieszczeń na cele sportowo-rekreacyjne.

Zmodernizowane zostało zaplecze basenu odkrytego. Jego teren został ogrodzony, a najmniejsze dzieci mogą korzystać z wodnego placu zabaw. Utworzyliśmy kilkanaście siłowni pod chmurką i placów zabaw. Wiele z nich powstało na wniosek mieszkańców. Powstało boisko treningowe przy ul. Stadionowej, a nowy obiekt sportowy powstanie przy Szkole Podstawowej nr 3. Na ich utrzymanie wydawaliśmy corocznie kilkadziesiąt tysięcy złotych.

Zapewniliśmy wsparcie dla lędzińskich rodzin

Lędzińskie rodziny mogły liczyć na dofinansowanie gminy przy wymianie pieców, czy też przy montażu ogniw fotowoltaicznych. Dofinansowanie sięgało często aż 85% kosztów kwalifikowalnych.

Wiadomo jak dolegliwe są dla mieszkańców bieżące koszty utrzymania. Dlatego w budżecie gminy zaplanowano około 2 mln zł na dopłatę do wywozu śmieci. Dzięki temu stawkę za wywóz śmieci utrzymaliśmy na poziomie najniższym w powiecie.

W budżecie gminy zaplanowaliśmy także ponad 1 mln zł dopłaty do funkcjonowania Miejskiego Żłobka, dzięki czemu koszty ponoszone przez lędzińskich rodziców są najmniejsze w okolicy.

Warto też przypomnieć, że lędzińskie dzieci podczas ferii zimowych i wakacji letnich mogą za darmo chodzić na basen otwarty czy kryty. A w trakcie całego roku mogą korzystać z bezpłatnej oferty zajęć sportowych i kulturalnych organizowanych w ramach alternatywnych form spędzania czasu wolnego.

Odnowiliśmy i przeorganizowaliśmy Urząd Miasta

Już w pierwszej kadencji Urząd Miasta stał się miejscem bardziej bliskim i przyjaznym mieszkańcom. W roku 2015 na parterze urzędu zorganizowany został Punkt Obsługi Mieszkańców oraz punkt kasowy. Zgodnie z oczekiwaniami mieszkańców w kasie została zlikwidowana godzinna przerwa. Otworzone zostało boczne wejście do urzędu, a pracownicy urzędu schodzą do mieszkańców, którzy nie muszą błądzić po urzędowych korytarzach, żeby załatwić swoją sprawę. Należy podkreślić, że takie rozwiązania zostały wprowadzone w wielu instytucjach i z powodzeniem tam funkcjonują.

W roku 2015 przeprowadzona została reorganizacja Urzędu Miasta. Jednym z pierwszych zadań, którego podjęłam się po objęciu funkcji burmistrza, było uporządkowanie struktury organizacyjnej urzędu oraz dostosowanie zakresu czynności poszczególnych pracowników.

Księgi inwentarzowe są prowadzone zgodnie ze standardami, a nie z wykorzystaniem ołówka, gumki czy korektora, tak jak to miało miejsce w 2014 r, kiedy obejmowałam urząd. Środki trwałe są dokładnie zewidencjonowane i opisane. Dzięki temu nic nie znika w tajemniczych okolicznościach.

Zasadność i skuteczność przeprowadzonej reorganizacji

Administracja nie jest rozbudowana, a zatrudnione w urzędzie osoby muszą mierzyć się nie tylko z podstawowymi obowiązkami, ale i ze stałym wzrostem ilości spraw
z zakresu administracji rządowej.

Zasadność i skuteczność jej przeprowadzenia pokazują konkretne dane. Lędziny wydają najmniej w powiecie na administrację w przeliczeniu na jednego mieszkańca. To wynik badań Pisma Samorządu Terytorialnego „Wspólnota” z roku 2023. Opublikowany ranking potwierdza także oszczędnościowy charakter reorganizacji przeprowadzonej w roku 2015. 

Reorganizacja ta wzbudziła opór ówczesnej kadry kierowniczej Urzędu Miasta, która nie zaakceptowała decyzji mieszkańców wyrażonej w wyborach w roku 2014. Zmiany rozpoczęłam od siebie. Zlikwidowane zostało pełnoetatowe stanowisko zastępcy burmistrza. Co w ciągu tych prawie 10 lat dało Lędzinom oszczędności w wysokości około 1,1 mln zł. Od czasu pandemii, aby zapewnić ciągłość decyzyjną w mieście, na ułamek etatu obowiązki zastępcy burmistrza pełni Sekretarz Miasta.

Mieszkaniec Lędzin wydał na administrację najmniej w powiecie

Opublikowany ranking czasopisma „Wspólnota” potwierdza oszczędnościowy charakter reorganizacji przeprowadzonej w roku 2015. Wynika z niego, że w roku 2022 lędzińscy podatnicy wydawali na administrację około 450 zł w przeliczeniu na 1 osobę. To najmniej w naszym powiecie, gdzie ta kwota wynosi około od 520 zł do 720 zł. Średnio daje to wartość około 650 zł.

Każdy mieszkaniec Lędzin wydał więc na administrację około 200 zł mniej niż wynosi średnia w gminach powiatu. Ile więc wydaliśmy mniej jako cała społeczność? Otóż
w przeliczeniu na około 16 000 mieszkańców dało to tylko w roku 2022 niebagatelną kwotę około 3 mln zł. Czym wobec tego są roszczenia byłych pracowników, przeciwników reform z roku 2015? Reform, które miałam pełne prawo i obowiązek wdrożyć, ponieważ tego oczekiwali mieszkańcy. Wynik wyborów w roku 2018, gdzie zaufaniem obdarzyło mnie 74% mieszkańców, potwierdził że ich oczekiwania zrealizowałam.

Przeprowadzone zostały także gruntowne prace modernizacyjne budynku, który nabrał nowego blasku i nie musimy się go wstydzić. Stare rozlatujące się meble i przestarzały sprzęt komputerowy zostały wymienione. Dzięki tym inwestycjom poprawił się standard obsługi mieszkańców i zmniejszył się koszt utrzymania obiektu.

Odnowiliśmy i zmodernizowaliśmy Lędziny

Najbardziej widocznym tego dowodem są uliczne lampy. Na budowę i modernizację efektywnego energetycznie oświetlenia ulicznego tylko w zeszłym roku wydaliśmy
w Lędzinach około 5 mln zł, z czego 4,4 mln zł pochodziło z Rządowego Programu Polski Ład.

Dzięki modernizacji oświetlenia drogowego z opraw sodowych na oprawy LED-owe następuje redukcja zużycia energii elektrycznej na poziome 40%. Zamiast wydawać pieniądze na rachunki za prąd, będzie można realizować kolejne potrzeby mieszkańców.

Oszczędności to jednak nie jedyna korzyść, jaką niosą za sobą nowoczesne technologie oświetleniowe. To także większy potencjał mocy oświetleniowej. Dzięki nowoczesnym oprawom energooszczędnym jest wyraźnie jaśniej, a promienie oświetlają większą powierzchnię. Dzięki temu jest bezpieczniej nie tylko dla pieszych, ale i dla kierowców, a przy okazji poprawiła się estetyka gminy.

Z różnych powodów nie wykorzystaliśmy wszystkich szans

Straciliśmy około 7,5 mln środków na inwestycje i nie wykorzystaliśmy w pełni zainteresowania miejskimi działkami. Nie powstał I etap łącznika pomiędzy ul. Lędzińską a węzłem Olszyce i nie powstają w Lędzinach tanie mieszkania czynszowe z opcją wykupu. Byłoby to szansą dla młodych Lędzinian na pozostanie w mieście. Nie miałam w budżecie ani grosza na promocję gminy, a to z tych środków były finansowane Dni Lędzin, a także inicjatywy sportowe i integracyjne proponowane przez mieszkańców. Nie mogliśmy też na bieżąco prostować kłamstw i insynuacji rozpowszechnianych
w różnych mediach.

Na zakończenie

Dziękuję tym wszystkim Państwu radnym, dla których dobro naszego miasta i jego mieszkańców były zawsze nadrzędnym celem. Nawet jeśli wyborcy nie dali wam szansy na pracę w kolejnej kadencji, to miejcie świadomość dobrze wykonanej roboty w bardzo trudnych czasach. Uporządkowaliśmy obszary kluczowe dla funkcjonowania gminy. Zrobiliśmy tyle, na ile pozwoliły nam środki, które mieliśmy do swojej dyspozycji.

Dziękuję pracownikom Urzędu Miasta Lędziny oraz wszystkich miejskich instytucji, z ich kadrą kierowniczą na czele, za pracę na rzecz mieszkańców naszego miasta. Nie było łatwo, ale razem daliśmy radę.

Serdecznie dziękuję mieszkańcom, za wszelkie okazane wyrazy wsparcia i poparcia. Za to, że pomimo hejtu i nienawistnych ataków na mnie i moją rodzinę, postanowili mi zaufać i wybrali mnie na swoją przedstawicielkę w powiecie. Zapewniam, że będę tam reprezentowała interesy naszego miasta i jego mieszkańców. Dziękuję!

Krystyna Wróbel

Burmistrz Miasta Lędziny