Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia - Łączy, Rozwija, Inspiruje

ZADANIA ZWIĄZKU METROPOLITALNEGO

·        Publiczny transport zbiorowy i zrównoważona mobilność. Dobrze zorganizowany transport to nie tylko jeden bilet na pociąg, autobus i tramwaj, szybka, wygodna i tania komunikacja, pozwalająca na sprawne dotarcie do pracy, szkoły, na zakupy, do kina, to także rozwój infrastruktury rowerowej możliwości planowania nowoczesnej kolei;

·        Polityka przestrzenna i kształtowanie ładu przestrzennego. Planowanie na rzecz zrównoważonego rozwoju metropolii, działania rewitalizacyjne, dbałość o estetykę przestrzeni publicznej, współpraca na rzecz rozwoju systemów komunikacji, w tym tras rowerowych;

·        Promocja. Upowszechnianie w kraju i za granicą wszelkich walorów metropolii - gospodarczych, kulturalnych, turystycznych, przyrodniczych. Przyciąganie turystów, inwestorów, studentów i potencjalnych mieszkańców.

·        Rozwój społeczno-gospodarczy. Kompleksowe i wszechstronne działania na rzecz poprawy jakości życia w metropolii oraz inne zadania zlecane przez gminy, uznane za ważne.

Wspólne działanie gmin w strukturach metropolitalnych powinno przynosić wielostronne korzyści. Gmina przystępująca do związku metropolitalnego wnosi do niego swój potencjał, swoją specyfikę, szczególny charakter. Wszystko to stanowi zasób, który zasili metropolię. Metropolia zaś, korzystając z zasobów i możliwości wszystkich gmin, w oparciu o wizje, plany i strategie, jest w stanie zagwarantować harmonijny rozwój całości.

To metropolia będzie realizować zadania nieosiągalne finansowo i organizacyjnie dla pojedynczych miast. Zawsze jednak realizację tych zadań będzie poprzedzać identyfikacja potrzeb. Mając mapę całości - zarówno zasobów, jak i deficytów - będzie można wspólnie decydować o rozmieszczeniu poszczególnych funkcji, o wdrożeniu konkretnych rozwiązań, o usytuowaniu inwestycji.

Współpraca przy budowaniu metropolii to  także umiejętność dostrzegania dobrych praktyk na poziomie lokalnym. Jeśli jakaś gmina ma np. dobrze funkcjonujące rozwiązania w dziedzinie ekologii, gospodarki odpadami, transportu, kultury, czy jakiejkolwiek innej dziedziny życia społecznego, to należy je zidentyfikować i sprawdzić, czy nie są to doświadczenia, z których może skorzystać cała metropolia.

Mądre zarządzanie zasobami i doświadczeniem poszczególnych gmin, współpraca zamiast rywalizacji i wreszcie środki finansowe, pozwalające ubiegać się o dotacje wielokrotnie przekraczające możliwości pojedynczych podmiotów, wszystko to stwarza niebywałą szansę na cywilizacyjny skok w przyszłość.

Wpływ gmin na kształt związku

Przy zachowaniu własnej odrębności i indywidualnego charakteru, każda gmina będzie miała wpływ na kluczowe decyzje, wykorzystanie środków finansowych oraz zadania realizowane przez związek metropolitalny.

To poszczególne gminy będą decydować, które rozwiązania, proponowane przez związek, będą dla nich dogodne i w jakim zakresie, które z zadań zechcą przerzucić na poziom metropolitalny, a które zachować. Jednak zadania, które będą realizowane przez związek tylko dla części gmin w ogólnym rozrachunku będą pożyteczne dla całej metropolii.

Zaspokajanie potrzeb gmin, zarówno tych dużych, jak i tych małych zawsze powinno odbywać się z uwzględnieniem korzyści dla całej wspólnoty.

Dodatkowe wpływy z budżetu państwa

Dochód związku metropolitalnego to 5% wpływów z podatku PIT z budżetu państwa. Według szacunków to kwota między 250 a 280 mln złotych rocznie. To naprawdę niemałe pieniądze przy niskich (poniżej jednej dziesiątej budżetu) składkach gmin. Gminy będą decydowały wspólnie, na co wydać te kwoty, co i za ile zostanie zrealizowane.

Nowa jakość transportu

Dobrze zorganizowany transport to nie tylko jeden bilet na pociąg, autobus i tramwaj. To szybka, wygodna, bezpieczna i tania komunikacja, pozwalająca na sprawne dotarcie do pracy, szkoły, na zakupy, do kina.

Transport publiczny w metropolii, aby stał się alternatywą dla transportu prywatnego (tak jak to jest np. w Paryżu, gdzie samochody posiada tylko 1/3 mieszkańców), powinien być zorganizowany tak, aby z najdalszych zakątków metropolii można było dotrzeć do wszystkich istotnych społecznie lokalizacji w czasie nie przekraczającym godziny.

Ważnym elementem siatki transportu są ścieżki rowerowe i wypożyczalnie, których rozwój powinna zagwarantować metropolia.  Przed nowym związkiem stoi także zadanie planowania nowoczesnej kolei metropolitalnej.

Nowe możliwości dla polityki przestrzennej

Wspólna, zintegrowana polityka przestrzenna oznacza kompleksowe i długofalowe planowanie tego, co będzie w naszych miastach tworzone. Nie wszędzie trzeba budować szpitale, teatry, aquaparki, centra handlowe, etc. Ważne, aby istniejąca i mająca powstać infrastruktura z łatwością zaspokajała potrzeby całej populacji metropolii.  

W dobrze skomunikowanej metropolii to jakość, a nie ilość jest elementem kluczowym. Władze związku powinny zadbać o to, by wspomniane szpitale, ale także szkoły, czy placówki kultury prowadziły działalność na najwyższym możliwym poziomie i dawały możliwość atrakcyjnego wyboru mieszkańcom metropolii.

W obrębie związku, przy udziale wszystkich gmin i po szerokich konsultacjach społecznych, wyznaczane będą specjalizacje całych obszarów. To sposób na uniknięcie niepotrzebnego powielania niektórych funkcji usługowych w sąsiednich gminach.

Zrównoważony rozwój, innowacyjność i cywilizacyjny skok

Metropolia to pewna wizja, wizja przyszłości. To wsparcie innowacji, kreatywności, pomysłów, które mogą przenieść miasta na wyższy poziom rozwoju. Metropolia to również ciągła dyskusja o tym, co ważne dla mieszkańców, wsłuchiwanie się w głos ekspertów i autorytetów, ale i zwykłych obywateli. To nieustanna wymiana doświadczeń i społeczny dialog.

Odpowiednie – uważne, przewidujące i poddawane społecznej weryfikacji - zarządzanie wszystkimi zasobami metropolii powinno zagwarantować jej mieszkańcom równy, powszechny i bezpieczny dostęp do wszystkich cywilizacyjnych udogodnień istniejących na jej obszarze.

W kompetencjach związku metropolitalnego powinno leżeć także podejmowanie ryzyka związanego z wdrażaniem rozwiązań innowacyjnych. To one tak naprawdę gwarantują cywilizacyjny skok danego obszaru. Wszystkie jednak tego typu działania powinny być poddane społecznej dyskusji i kontroli.

Promocja

Promowanie w kraju i za granicą wszelkich walorów metropolii - gospodarczych, kulturalnych, turystycznych, przyrodniczych -  jest priorytetem związku. Dzięki temu przyciąganie turystów, inwestorów, studentów i potencjalnych mieszkańców będzie prostsze i bardziej efektywne. Nawet najbardziej wymagające kampanie promocyjne dla związku będą możliwe. Koordynacja działań promocyjnych ułatwi pozyskiwanie inwestorów dla poszczególnych gmin.

 Bogato ilustrowane wydawnictwo w wersji elektronicznej do pobrania tutaj.